Ekstremalne sytuacje są dla instytucji prawdziwym sprawdzianem skuteczności ich funkcjonowania. Stan pandemii sprawił, że placówki kultury stanęły przed ogromnym wyzwaniem, z którym każda w miarę możliwości stara się zmierzyć. Biblioteka to przede wszystkim ludzie, czytelnicy, stali bywalcy, którzy przybywają w nasze progi nie tylko, aby wypożyczyć książki, audiobooki i inne zbiory. Jesteśmy dla nich przede wszystkim miejscem, które darzą ogromnym zaufaniem i szacunkiem, ostoją, gdzie zawsze znajdą odpowiedź na nurtujące pytania i mogą wymienić się poglądami czy po prostu, po ludzku, porozmawiać. Najważniejsze w tych trudnych czasach jest to, żeby właśnie tego zaufania nie zawieść. Dlatego Biblioteka Publiczna w Prudniku starała i stara się być w stałym kontakcie ze swoimi odbiorcami – jesteśmy razem, choć na odległość.

Kiedy 12 marca 2020 roku zapadła decyzja, że wszystkie instytucje kultury Gminy Prudnik zostają zamknięte dla odwiedzających, Mediateka Biblioteki Publicznej w Prudniku miała gotowe rozwiązanie na funkcjonowanie w systemie zdalnym. Od wielu lat prowadzimy w bibliotece szereg zajęć, warsztatów, lekcji i wykładów dla wszystkich grup wiekowych zamieszkujących naszą gminę. Jeżeli zatem nie możemy teraz robić tego twarzą w twarz, musimy przenieść się do wirtualnego świata. Bardzo przydatne jest, jak się okazuje proroczo przeze mnie wspominane, posiadanie mediów społecznościowych, które w dobie pandemii są doskonałym przekaźnikiem więzi łączącej bibliotekarzy z czytelnikami. Plan na działanie był prosty: należy stworzyć u naszych czytelników przeświadczenie, iż nawet kiedy nie mogą do nas przybyć, być w murach biblioteki, to i tak są nieustannie z nami. Jako że przyzwyczaili się już do wzmożonej działalności edukacyjnej i wielu interesujących wydarzeń, należało z tego skorzystać i ruszyć z serią wirtualnych spotkań.

Po kilku informacjach wyjaśniających i reklamujących nasze zdalne działania 31 marca rozpoczęliśmy nadawanie „na żywo”. Na facebookowym profilu Biblioteki Publicznej w Prudniku utworzyliśmy wydarzenie dotyczące pierwszego z serii wykładów w ramach „Historycznych Eksploracji”. Dotyczył on wielkich, niewyjaśnionych kryminalnych zagadek II Rzeczypospolitej. Relacja miała przebieg na żywo, także można sobie wyobrazić, jak duży stres towarzyszył nam przed jej rozpoczęciem. Nie byliśmy pewni sprzętu, bo, jak wiadomo, złośliwość rzeczy materialnych jest ogromna, baliśmy się, czy odbiór będzie pozytywny oraz czy nie zanudzimy naszych widzów. Z wybiciem godziny 17 ruszyliśmy z pierwszym wykładem. Ku naszemu wielkiemu zaskoczeniu wszystko zadziałało poprawnie, frekwencja była więcej niż zadowalająca, a komentarze po spotkaniu bardzo pochlebne. Daliśmy też wybór naszym odbiorcom, jakich tematów chcą wysłuchać podczas kolejnych „Historycznych Eksploracji”. Na kilka dni przed spotkaniem tworzona była na Facebooku specjalna ankieta z dwoma tematami. Ten, który wygrywał, był omawiany na zdalnym spotkaniu. Do tej pory były to m. in. historie zwierząt walczących na polach bitew, słów kilka o literaturze kryminalnej, gościliśmy przy dawnym stole, poznając, jak i co jadali nasi przodkowie, nie zapomnieliśmy o Konstytucji 3 Maja czy o rocznicy powstania w warszawskim getcie. Największą popularnością cieszyło się spotkanie dotyczące przedwojennych polskich milionerów oraz historii znanych światowych marek. Stanęliśmy jednak przed pewnym dylematem, który, jak się okazało, był bardzo łatwy do rozwiązania. Pora nadawania nie dla wszystkich odbiorców była odpowiednia, zatem utworzyliśmy na platformie YouTube nasz samodzielny kanał. Każde z późniejszych nagrań było na nim zamieszczane, tak by o dowolnej porze można je obejrzeć.

Skoro spotkania zdalne dla młodzieży i dorosłych się udały, rozpoczęliśmy nadawanie na żywo do młodszej grupy odbiorców. Tak właśnie narodziły się realizowane do dzisiaj „Poranki w Bibliotece”. Spotkania początkowo były w dwóch częściach. Podczas pierwszej miało miejsce głośne czytanie opowiadań i kolorowych dziecięcych historyjek, natomiast po krótkiej przerwie najmłodsi widzowie mieli możliwość wzięcia udziału w zdalnych warsztatach plastyczno-manualnych. Przed każdym porankiem w postach zamieszczanych na Facebooku informowaliśmy, jakie materiały będą potrzebne do wykonania zaprezentowanych podczas warsztatów prac. Staraliśmy się, żeby były to elementy łatwo dostępne, by – w zgodzie z akcją „Zostań w domu” – nie przysparzać rodzicom i opiekunom kolejnych niepotrzebnych wizyt w sklepie.

Muszę przyznać, iż zarówno „Poranki w Bibliotece” jak i „Historyczne Eksploracje” stały się, ku naszemu wielkiemu zaskoczeniu, stałym punktem programu u wielu naszych czytelników. Kiedy 4 maja ponownie otworzyliśmy nasze drzwi dla mieszkańców, z opinii wielu wynikało, że bardzo lubią i chcą w dalszym ciągu oglądać nasze nagrania, gdyż w ten sposób mają jeszcze większy z nami kontakt. Działamy zatem dalej, nagrywając dwa razy w tygodniu „Poranki w Bibliotece” i raz (w każdy piątek o 10) „Historyczne Eksploracje”. O zainteresowaniu naszymi innowacyjnymi działaniami może świadczyć fakt, że stały się przedmiotem artykułów prasowych lokalnych gazet, a podczas jednej z audycji Radia Doxa miałem nawet okazję opowiedzieć o naszych wirtualnych dokonaniach.

Serdecznie dziękuję wszystkim odbiorcom naszych nagrań i zachęcam do śledzenia profilu facebookowego Biblioteki Publicznej w Prudniku oraz kanału na platformie YouTube, gdzie wszystkie spotkania online są sukcesywnie zamieszczane.

• redakcja(at)bibliotekarzopolski.pl