François Mauriac, Teresa Desqueyroux, przeł. M. Wańkowiczowa, Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza 1974.

Tytułową bohaterkę utworu Mauriaca poznałam w momencie zakończenia sprawy sądowej, na której została uniewinniona od zarzutu o świadomą i celową próbę otrucia swego męża.

Teresa Desqueyroux jest kobietą nieszczęśliwą w małżeństwie, macierzyństwie i życiu towarzyskim. Siła nieszczęścia, które ją trawi, szerzy spustoszenie w sercu i w głowie. Przeraża nawet ją samą. Dlaczego próbowała otruć męża? Czy próbowała? Co chciała osiągnąć? Tego Teresa nie wie. Jednak czy ulgę przyniesie jej wyznanie winy, prośba o przebaczenie i próba ułożenia sobie życia na nowo? Odpowiedzi na te wszystkie pytania można znaleźć, wchodząc do świata tytułowej Teresy Desqueyroux, a zarazem powieści, która jest psychologicznym studium kobiety niespełnionej i usilnie próbującej podporządkowywać się ówczesnym konwenansom. Zastosowany przez francuskiego pisarza chwyt retrospekcji pozwolił mi dogłębnie poznać tę niejednoznaczną bohaterkę, zrozumieć motywy jej postępowania, zlitować się nad nią i nie oceniać surowo.

François Mauriac stworzył dzieło aktualne do dziś. Wydane w 1927 roku zajęło trzydzieste piąte miejsce na liście stu książek XX wieku według „Le Monde”. Nie zszokuje już współczesnego czytelnika, lecz skłoni do głębokiej refleksji. Wiem jednak na pewno, że warto sięgnąć po tę arcydzielną powieść niewielkich rozmiarów (wydaną w ramach cyklu Koliber przez Wydawnictwo Książka i Wiedza), w sam raz mieszącą się w wakacyjnej torebce.

François Mauriac – ur. 11 października 1885 r. w Bordeaux (Francja), zm. 1 września 1970 r. w Paryżu; zaliczany do największych pisarzy katolickich XX wieku. Laureat literackiej Nagrody Nobla z 1952 r. Debiutował jako poeta, zaistniał jako dziennikarz i eseista, zasłynął jako autor powieści psychologicznych, analizujący w swych utworach problemy moralne, zagadnienia dobra i zła, konflikty między namiętnościami a surowym, pełnym wątpliwości i zmagań duchowych katolicyzmem oraz przesądami społecznymi. Do najbardziej znanych w Polsce powieści należą: Teresa Desqueyroux (1927, wyd. pol. 1930), Kłębowisko żmij (1932, wyd. pol. 1932), Faryzeuszka (1941, wyd. pol. 1958), Młodzieniec z dawnych lat (1969, wyd. pol. 1970).

• redakcja(at)bibliotekarzopolski.pl