Muszę się przyznać jak na świętej spowiedzi: gdy po raz pierwszy usłyszałam nazwę tego wydawnictwa, skojarzenie miałam jedno – André Frossard i jego 36 dowodów na istnienie diabła. W ślad za nim pojawiła się i druga opcja – Pięć dowodów na istnienie Boga Edwarda Fesera (przy okazji: obie doskonałe, dla wielu mogące być przełomowymi).

A na istnienie czego dowody ma wydawnictwo… Dowody na Istnienie? Jedno jest pewne – wartościowej, ciekawej, polskiej i europejskiej literatury, którą ma w swojej oficynie, a WBP w Opolu – w swoich zbiorach, co bardzo sobie chwalimy, a Państwu polecamy.

Zapraszamy do zapoznania się z profilem kolejnego partnera naszej biblioteki, współpraca z którym jest dla nas bardzo cenna.

Wydawnictwo Dowody na Istnienie
Dowody na Istnienie to tytuł książki Hanny Krall. Reporterka nam go użyczyła, bo wierzymy, że każda książka non-fiction jest dowodem na istnienie – człowieka, świata, reportażu, nas i naszych czytelników. Dlatego wydajemy przede wszystkim książki reporterskie polskie i zagraniczne. Wydawnictwo jest prowadzone przez Fundację Instytut Reportażu, która działa na rzecz promocji czytelnictwa literatury faktu.

„Żeby wiedzieć więcej, człowiek chwyta się różnych sposobów. Jednym z nich jest reportaż. Został wynaleziony po to, żeby jak najwięcej ludzi zrozumiało drugiego człowieka” – tymi słowy rozpoczęła w 2009 roku działalność Fundacja Instytut Reportażu.

DOWODY NA ISTNIENIE to kolejna inicjatywa IR. Prowadzimy też Wrzenie Świata z literaturą non-fiction, Polską Szkołę Reportażu, gdzie wprowadzamy przyszłych autorów w tajniki gatunku, impresariat dla reporterów, Faktyczny Dom Kultury, w którym odbywają się premiery książek reporterskich, projekcje filmów dokumentalnych i slideshowy fotoreporterskie. Wydawnictwo to kolejny wkład Instytutu Reportażu w rozwój kultury faktu.

Wznawiamy książki głośne oraz zapomniane, które chociaż pisane wiele dekad temu, wciąż są aktualne dzięki temu, co za Hannę Krall nazywamy „nadwyżką”. Wydajemy książki nowe – zarówno autorów już uznanych, jak i debiutantów. Interesuje nas szeroko rozumiana non-fiction: reportaże, biografie, rozmowy, fotografie...

Nasze serie książek:

SERIA REPORTERSKA
Seria premierowych książek reporterskich, którą rozpoczęła Cudowna Piotra Nesterowicza. Autorzy uznani i debiutanci. Książki polskie, ale i tłumaczenia książek zagranicznych. O tym, co nas dziwi, co boli, czego nie rozumiemy, o czym nie mamy pojęcia, choć wydarzyło się tuż obok – lub na drugim końcu świata, na który nigdy nie dotrzemy.

SERIA STEHLÍK
To jedyna seria niezwiązana z non-fiction. Mariusz Szczygieł jako najbardziej znany polski czechofil, autor reportaży z Czech, będzie proponował najciekawszą czeską beletrystykę. Klasykę współczesności oraz książki najnowsze. [Stehlík – to po czesku „szczygieł”].
Seria Stehlík to mój autorski wybór literatury. Kilka razy w roku zaproponuję Państwu najlepsze czeskie książki. Takie, od których nie mogłem się oderwać. Powieści, opowiadania, reportaże. Niektóre – wydane kiedyś w Polsce, ale dziś zapomniane. Inne – premierowe. Przekładane przez najlepszych tłumaczy, jakich znam. Czytelniku, wejdź do literackiej krainy Gottland i zrób sobie raj. Literaturę czeską obdarz láską nebeską – Mariusz Stehlík, czechofil

SERIA ESY-FLOTRESY
Seria małych wielkich książek: niewielkich gabarytowo, ale o niebagatelnym ciężarze intelektualnym. Eseje, traktaty filozoficzne, rozprawy literaturoznawcze. Ważkie przemyślenia, które mieszczą się w kieszeni i dzięki temu możemy je mieć zawsze pod ręką. Dotychczas w tej serii wyszły: Szczeliny Istnienia Jolanty Brach-Czainy i Alchemia słowa Jana Parandowskiego.

SERIA FAKTYCZNY DOM KULTURY
W serii Faktyczny Dom Kultury wydajemy ważne książki reporterskie – polskie i zagraniczne. Każdy wielbiciel non-fiction powinien je mieć w swojej bibliotece. To książki głośne, które warto przeczytać na nowo, ale i książki zapomniane. Chcemy je przywrócić czytelnikom. To seria, dzięki której możemy poznawać różne sposoby opisywania świata. Sposoby się zmieniają, emocje pozostają te same.

Autorzy, których książki dotąd opublikowaliśmy:
Jerzy Ambroziewicz, Kamil Bałuk, Markéta Baňková, Jolanta Brach-Czaina, Dorota Brauntsch, Anna Cima, Karel Čapek, Tadeusz Dębicki, Zbigniew Domarańczyk, Bartosz Gardocki, Joanna Gierak-Onoszko, Olga Gitkiewicz, Aleksandar Hemon, Krzysztof Jacek Hinz, Sally Howard, Urszula Jabłońska, Piotr Ibrahim Kalwas, Jiří Kamen, Pavel Kohout, Hanna Krall, Anna Liminowicz, Aleksandra Lipczak, Agata Listoś-Kostrzewa, Wiesław Łuka, Gabriel Mérétik, Petr Měrka, Jarosław Mikołajewski, Irena Morawska, Andrzej Mularczyk, Ivana Myšková, Piotr Nesterowicz, Włodzimierz Nowak, Konrad Oprzędek, Wiktor Osiatyński, Jan Parandowski, Ota Pavel, Aleksandra Pezda, Angelo Maria Ripellino, Robert Rient, Remigiusz Ryziński, Josef Škvorecky, Petr Stančik, Karolina Sulej, Mariusz Szczygieł, Wojciech Szot, Héctor Tobar, Wojciech Tochman, Martin Vopěnka, Frank Westerman, Justyna Wicenty, Markéta Zahradníková.

Najważniejsze nagrody literackie Dowodów na Istnienie:
27 Śmierci Toby’ego Obeda, Joanna Gierak-Onoszko
• Nagroda Nike Czytelników 2020
• Nagroda Magellana w kategorii książka reportażowa roku 2020
• Najlepszy reportaż 2019 roku w plebiscycie Czytelników zorganizowanym przy okazji nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego
• Najlepszy reportaż 2019 roku według studenckiego jury nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego.

Nie ma, Mariusz Szczygieł
• Literacka Nagroda NIKE 2019
• NIKE Czytelników 2019
• Reportaż Dekady w plebiscycie czytelników zorganizowanym przy okazji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego

Zrób sobie raj, Mariusz Szczygieł:
• Książka Roku 2010 Warszawskiej Premiery Literackiej

Nie zdążę, Olga Gitkiewicz:
• Grand Press – Książka Reporterska Roku 2020

Wielki przypływ, Jarosław Mikołajewski
• Nagroda im. Beaty Pawlak 2016

Premiery Dowodów na Istnienie

Głusza, Anna Goc. Premiera 21 października 2022 r.

„Słyszaki” – mówią czasem głusi o słyszących.
Czy ludzi można opuścić językowo? Nie dać im prawa do języka? Albo za wszelką cenę nakłaniać do nauczenia się innego języka, którym posługuje się większość, chociaż dla wielu z nich to zadanie niewykonalne?
Jedno z pierwszych pytań, które zadają słyszący: głusi nie słyszą, ale przecież chyba mogą nauczyć się czytać? Gdy dowiadują się, że nie – nie wszyscy głusi w Polsce potrafią czytać ze zrozumieniem po polsku – słyszący dziwią się jeszcze bardziej: przecież to Polacy, kończą polskie szkoły, żyją w kraju, w którym wiadomości, pisma urzędowe, diagnozy i wyroki są po polsku. Jak to możliwe, że nie znają języka ojczystego?
– Jesteśmy niepełnosprawni tylko między wami, słyszącymi – mówi jeden z bohaterów Głuszy. – Gdy jesteśmy sami ze sobą, głusi z głuchymi, możemy używać naszego języka i nie czujemy się inni.
Dotąd o głuchych wypowiadali się głównie ci, którzy słyszą. Teraz głusi chcą opowiedzieć o sobie sami.
Wychowawca z internatu dla głuchych dzieci bił je i znęcał się nad nimi psychicznie. Głucha kobieta miga, że wychowankowie nie mogli o tym nikomu powiedzieć, bo większość z nich nie potrafiła mówić, a ich matki nie nauczyły się języka migowego.
Głucha kobieta w ciąży trafiła do szpital, ale nikt nie wezwał tłumacza. Jej syn, uczeń podstawówki, który umiał migać, musiał przekazać matce, że noworodka nie udało się uratować.
W czasie pandemii głucha matka zobaczyła, że nauczycielka ze szkoły dla głuchych mówi do jej syna podczas lekcji online. „Dlaczego ona to robi? – zastanawiała się. – Przecież on nic nie słyszy”.
„Jeszcze Porsy nie zdęła,/ lea my żeczamy,/ Co tam obca przemoc wziąła,/ Szablą odbierzemy. Marsz, marsz, Dąbrows,/ Z ziemi fłoskie do Borsy./ Zam twog przewodem/ Złoczym się z narodem” – czyta na głos głuchy Daniel Kotowski.
– Tego oczekuje ode mnie Rzeczpospolita Polska – miga. – Artykuł dwudziesty siódmy Konstytucji RP mówi, że „W Rzeczypospolitej Polskiej językiem urzędowym jest język polski”. A więc ja, obywatel głuchy od urodzenia, powinienem mówić. Nawet jeśli nie potrafię, choć przez kilkanaście lat próbowałem się nauczyć. Nawet jeśli nie słyszę swojego głosu. Mam konstytucyjny obowiązek mówić po polsku.

Anna Goc, dziennikarka „Tygodnika Powszechnego” i laureatka Stypendium im. Ryszarda Kapuścińskiego, w swojej książce oddaje głos głuchym. Rubież. Reportaż wędrowny, Ewa Pluta. Premiera 4 listopada 2022 r.

„– Ty tak pieszo? Dokąd?
– W Bieszczady. Właśnie ruszam. Nie wiem, ile mi to zajmie. Może trzy miesiące, może więcej. Chcę przejść tysiąc kilometrów.
Obserwowałam, czy to robi na nim wystarczająco duże wrażenie.
– Dziewczyno, chyba cię popierdoliło, szkoda nóg na Polskę”.

Od trójstyku w Bolciach do trójstyku na Krzemieńcu. Z Suwalszczyzny w Bieszczady. Sto dni w terenie. Pieszo – powoli i wzdłuż wschodniej granicy Polski chwilę przed tym, gdy skupił się na niej wzrok całej Europy.
To ta linia – rubież Unii Europejskiej – jest bohaterką książki Ewy Pluty. Kreska na mapie, która komplikuje biografie i zaplata historie. Autorce mówią o tym rolniczka z Sankur, batiuszka z Mostowlan, wróżka z Opaki Dużej, emerytowana nauczycielka z Chomontowiec, inżynier z Lublina, antykwariuszka z Krynek, gnomik z Krzyczewa czy emerytka z kolonii wsi Bobinka.
„Gdyby chcieć wyruszyć przed siebie – bez mapy, planu i celu – szybko się okaże, że to niemożliwe. Na drodze staną granice. Nie tylko te państwowe. Także: płoty, żywopłoty, tujopłoty, mury i murki, parkany, palisady, siatki, zapory. Codzienne granice, tak mocno wtopione w krajobraz, że niewidzialne. Przechodziłam przez cudze podwórka: goniły mnie psy i krzyki ludzi. Szłam przez górskie pastwiska: elektryczny pastuch delikatnie wstrząsnął moją cielesną powłoką. Wspinałam się na ogrodzenia, aż na jednym zawisłam na dłużej. Za każdym razem dochodziłam do jakiegoś muru”.
To reportaż wędrowny. Perspektywa pieszej reporterki łączy się z uniwersalną refleksją nad granicami, murami i zasiekami, które dzielą ludzi.

Redaktor naczelna: Julianna Jonek
Rada wydawnictwa: Julianna Jonek, Mariusz Szczygieł, Olga Gitkiewicz
Siedziba wydawnictwa: ul. Gałczyńskiego 7, 00-362 Warszawa
Adres mailowy: wydawnictwo@dowody.com
www.dowody.com/

• redakcja(at)bibliotekarzopolski.pl