Teresa Stanisz-Cyrys
Dział Bibliografii, Informacji WBP w Opolu


Nowości o Śląsku Opolskim –
propozycje do księgozbioru podręcznego


Budownictwo kościołów na Śląsku Opolskim w Polsce Ludowej (1945-1989) : „Bogu na chwałę, nam na zbawienie" / Renata Sołtysek. Opole : Instytut Śląski, 2022. - 634 strony : fotografie, mapa ; 31 cm.

Nakładem Wydawnictwa Instytutu Śląskiego ukazała się monografia autorstwa dr Renaty Sołtysek, dotycząca budownictwa sakralnego na Śląsku Opolskim po II wojnie światowej. Obszerna, ponad 600-stronicowa publikacja została opracowana na podstawie rozprawy doktorskiej. Sam promotor dysertacji, ks. prof. Andrzej Hanich tak pisze o tej rozprawie: „Śląsk Opolski doczekał się wreszcie niezwykle interesującej monografii dotyczącej budownictwa kościołów w latach 1945-1989, opartej na solidnych podstawach źródłowych, która na tle wcześniejszych publikacji odnoszących się do zbliżonych zagadnień prezentuje się jako dzieło w pełni dojrzałe, indywidualne, wyróżniające się nie tylko poprawnością metodologiczną, ale i kompozycją oraz kompleksowym doborem wyselekcjonowanego materiału źródłowego. Zdecydowana większość cytowanych dokumentów nie była dotychczas wykorzystana przez badaczy”.
Praca została podzielona na pięć rozdziałów, w których poznajemy kolejno: tło historyczne omawianego zagadnienia, uwarunkowania polityczne i prawno-organizacyjne wpływające na proces powstawania nowych świątyń, dzieło odbudowy zniszczonych podczas wojny świątyń, starania strony kościelnej o uzyskanie zgody na budowę nowych kościołów i charakterystykę kościołów wybudowanych na Śląsku Opolskim w latach 1945-1989. W aneksie autorka przedstawia historię budowy każdego ze 142 nowych kościołów.
Monumentalna praca Sołtysek zwraca uwagę starannością, z jaką autorka pochyliła się nad tematem, ukazując ogromny trud powstawania kościołów w Polsce Ludowej.

Dzieci, już jest wojna : wspomnienia mieszkańców gminy Rudniki z czasów wybuchu II Wojny Światowej / [opracowanie: Marlena Iwańska, Arkadiusz Spodymek ; autorzy tekstów: mieszkańcy Gminy Rudniki, Marlena Iwańska]. Rudniki : Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Rudnikach ; [Częstochowa] : [Wydawnictwo Precjoza], [2021]. - 116 stron : fotografie, portrety ; 31 cm.

Pomysł na napisanie książki wspomnieniowej narodził się wraz z otwarciem Centrum Tradycji Strażackiej i Historii Wsi w Rudnikach, a więc przy okazji zbierania informacji, zdjęć i wszelkich rekwizytów związanych z historią miejscowości. Marta Iwańska, pracownica Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w Rudnikach, zebrała wspomnienia mieszkańców gminy z czasów II wojny światowej. Tak powstało niezwykłe świadectwo czasów, jednych z najtragiczniejszych w dziejach naszego kraju. Przywołane pamięcią wydarzenia widziane były oczyma dzieci, którym wojna zabrała całą przynależną ich wiekowi beztroskę.
„Mówili ludzie, że idzie wojna. Miałam pięć lat, kiedy się zaczęła, ale nawet jako dziecko czułam wszechogarniający lęk. Pamiętam, jak mama weszła do domu i powiedziała: «Dzieci, już jest wojna». Wyszliśmy wszyscy na ulicę i zobaczyliśmy niezliczoną ilość niemieckich motorów jadących ulicą […]”. Tak zaczyna się opowieść Ireny Tobis. Ona i inni autorzy przenoszą nas w czas nieustannego strachu, bombardowań, łapanek, głodu i okrucieństw, kiedy ciężko było znaleźć jakikolwiek cień radości i nadziei. Publikacja opatrzona jest archiwalnymi zdjęciami, udostępnionymi przez mieszkańców gminy Rudniki. Fotografie są znakomitym uzupełnieniem tych poruszających opowieści.

                                                              

"Bibliotekarz Opolski" jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 3.0 Polska