W październikowym programie wydarzeń Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu od wielu lat znajdują się spotkania organizowane w ramach Dni Kultury Niemieckiej na Śląsku Opolskim. Biblioteka Austriacka – Österreich-Bibliothek, Oddział WBP w Opolu, wzbogaciła w 2024 r. program 21. Dni Kultury Niemieckiej na Śląsku Opolskim o dziesięć wydarzeń (link do programu wydarzenia: https://skgd.pl/2024/09/27/przedstawiamy-panstwu-program-21-dni-kultury-niemieckiej-na-slasku-opolskim/) organizowanych przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim pod kierownictwem koordynatorki projektu, Sabiny Kaweckiej. Od pierwszej edycji biblioteka włącza się w tworzenie programu tego największego w województwie opolskim projektu kultury niemieckiej, składającego się z szeregu różnych wydarzeń kulturalnych, mających na celu przybliżenie niemieckiej kultury, wzmocnienie tożsamości mniejszości niemieckiej, jak również integrację i wzmocnienie kultury i języka niemieckiego na terenie Górnego Śląska.

Dni Kultury Niemieckiej organizowane są od 2004 r. w październiku. W tym czasie instytucje kulturalne, tj. filharmonia, domy kultury, muzea, biblioteki, instytuty oraz organizacje mniejszości niemieckiej prezentują twórczość artystyczną niemieckich i śląskich autorów, kompozytorów i artystów. Dni Kultury Niemieckiej odbywają się pod honorowym patronatem Konsula Republiki Federalnej Niemiec w Opolu oraz Marszałka Województwa Opolskiego.
W ramach Dni Kultury Niemieckiej ma miejsce co roku kilkadziesiąt wydarzeń, w tym koncerty, wystawy, wykłady, przedstawienia teatralne, pokazy filmowe, warsztaty itp. We wszystkich wydarzeniach bierze udział kilkanaście tysięcy osób rocznie w różnym wieku: dzieci, młodzież jak i dorośli.

Literatura nie tylko dla dzieci

Bogato ilustrowaną dwujęzyczną wystawą „Michael Ende. Życie i twórczość w tekstach i obrazach” / „Michael Ende. Leben und Werk in Texten und Bildern” przedstawiającą poszczególne etapy życia i dorobek pisarski Michaela Endego ukazano jego drogę do twórczości literackiej dla dzieci i młodzieży, zajmująco prezentując najważniejsze utwory autora. „Kuba Guzik“, „Momo“ oraz „Niekończąca się historia“ to ponadczasowe książki Michaela Endego (1929-1995), które trafiły do kanonu literatury dla dzieci i młodzieży, zostały przetłumaczone na ponad czterdzieści języków, i które do dziś zachwycają czytelników na całym świecie. Po powieści Michaela Endego, jednego z pierwszych niemieckojęzycznych autorów literatury fantasy, sięgają nie tylko dzieci i młodzież, lecz również dorośli. Autor dwukrotnie został wyróżniony Niemiecką Nagrodą dla najlepszej powieści dla młodzieży (Deutscher Jugendbuchpreis) – w 1961 r. za powieść „Kuba Guzik i maszynista Łukasz” oraz w 1974 r. za powieść „Momo”. Jego utwory doczekały się adaptacji filmowych, teatralnych i operowych.

Przygotowana przez Fundację Internationale Jugendbibliothek w Monachium i Goethe-Institut w Krakowie ekspozycja prezentowana była w dniach 9.09–19.10.2024 r. w Małej Galerii Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu. Wystawę zwiedziło ponad 300 osób. Na zgłoszenie odbywało się oprowadzanie po wystawie, warsztaty literacko-językowe dla dzieci i młodzieży o twórczości Michaela Endego zakończone quizem o wystawie. W pięciu spotkaniach uczestniczyło 75 osób.
W ramach działającego w Bibliotece Austriackiej Dyskusyjnego Klubu Książki dla dzieci odbyło się spotkanie z książką dla dzieci Michaela Endego „Kuba Guzik i maszynista Łukasz”. Dzieci poznały małą wyspę Trochaniię i jej mieszkańców, bohaterów książki: Kubę Guzika – młodego, odważnego chłopca, maszynistę Łukasza – przyjaciela Kuby, lokomotywę Emmę, króla Alfonsa Za Kwadrans Dwunastego, jego poddanego Pana Rękawka i właścicielkę sklepiku Panią Jak.

Warsztaty literacko-językowe dla dzieci poświęcone zostały postaciom bajkowym występującym w wielu niemieckich podaniach i baśniach, także „Die Heinzelmännchen von Köln” / „Krasnoludki z Kolonii“ przedstawione jako małe istoty w czerwonych czapeczkach, przyjazne i pracowite duszki domowe, pomagające ludziom w potrzebie. Uczestnicy poznali mało znaną w Polsce balladę o krasnoludkach z Kolonii pt „Die Heinzelmännchen von Köln” Andreasa Kopischa oraz wykonali swoje własne szpiczaste czapeczki.

Wykłady i prelekcje o Niemczech i ich mieszkańcach
Z okazji Dnia Jedności Narodowej Niemiec obchodzonego 3 października odbyła się multimedialna prelekcja „Typowo niemieckie? Warsztaty o Niemczech”. Podczas warsztatów przedstawiony został subiektywny wybór aspektów charakteryzujących (nie)typowe współczesne Niemcy i ich mieszkańców. Co to znaczy, że coś jest typowo niemieckie? Nasze wyobrażenia o Niemczech i o Niemcach oparte są często na – mniej lub bardziej uzasadnionych – stereotypach. Z jednej strony kojarzy się ich z punktualnością, solidną jakością produktów, pracowitością czy porządkiem, a z drugiej strony przypisuje się im brak poczucia humoru czy zamknięcie na obcych. Niemcy to jednak nie tylko piwo z kiełbaską na Oktoberfest, solidne samochody i tort szwarcwaldzki.
Prelekcja cieszyła się dużym zainteresowaniem i prezentowana była wielokrotnie w języku polskim i niemieckim na spotkaniach edukacyjnych stacjonarnych oraz zorganizowanych online webinariach wyświetlanych w szkołach na terenie całej Polski. We współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Nauczycieli Języka Niemieckiego – oddział w Katowicach w webinariach uczestniczyły także osoby z zagranicy.

Podczas prelekcji „Berlin – miasto kultury i nie tylko” na warsztat wzięto stolicę Niemiec. Berlin to miasto, w którym historia miesza się z nowoczesnością, a kultura i kreatywność z naturą. Berlin przyciąga ludzi z całego świata swoim unikalnym i zaskakującym stylem życia. Ta położona niecałe 100 km od granicy z Polską dynamiczna metropolia jest jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych i artystycznych w Europie. Podczas spotkania podzielonego na cztery bloki: historia, nowoczesność, kultura i natura, pokazano subiektywnie wybrane aspekty, różnorodność i duży dynamizm Berlina, który koniecznie trzeba zobaczyć.

Z okazji jubileuszu 20-lecia członkostwa Polski w Unii Europejskiej odbył na wykład „Kompozytor hymnu Unii Europejskiej – Ludwig van Beethoven” przybliżający sylwetkę kompozytora hymnu Unii Europejskiej „Ody do radości” Ludwiga van Beethovena – genialnego kompozytora i pianisty niemieckiego. Uznawany za ostatniego z tzw. klasyków wiedeńskich, a zarazem prekursor romantyzmu w muzyce to jeden z największych twórców muzycznych wszech czasów.
W zrealizowanych przez Bibliotekę Austriacką WBP Opole dziesięciu wydarzeniach wchodzących w program (link do strony: www.ba.wbp.opole.pl ) 21. Dni Kultury Niemieckiej na Śląsku udział wzięło łącznie 1405 uczestników, 477 osób w 8 wydarzeniach stacjonarnych oraz 928 uczestników w webinariach.

• redakcja(at)bibliotekarzopolski.pl