Ethel Lilian Voynich, Szerszeń, tłum. Maria Kreczoroska, Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 1970

Wartą przypomnienia i polecenia z naszej bibliotecznej półki jest ciekawa powieść, ciągle boleśnie aktualna oraz refleksyjna – nad naturą władzy, wiarą w ludzkie uczucia, wartościami, za które warto walczyć, ceną, jaką płacimy za wolność. Szerszeń Ethel Lilian Voynich to książka o zakazanej miłości na tle rewolucji. Osadzona w XIX-wiecznych Włoszech, w czasach burzliwych walk o zjednoczenie kraju. Głównym bohaterem jest Arthur Burton, młody arystokrata wychowany przez charyzmatycznego, aczkolwiek surowego księdza. Na skutek zawirowań losu Arthur buntuje się przeciwko religijnemu dogmatyzmowi i rozpoczyna walkę z tyranią austriackiego zaborcy. Młody bohater zainspirowany wolnościowymi hasłami sprzeciwił się hipokryzji Kościoła katolickiego, zapragnąwszy wolności i sprawiedliwości, rozpoczął walkę z uciskiem oraz nierównościami społecznymi. Tajemne spotkania z rewolucjonistami spowodowały w młodym człowieku potrzebę poszukiwania własnej tożsamości i celu swego istnienia. Arthur spostrzegł, jak ważną rolę w życiu ówczesnego społeczeństwa odgrywa kościół katolicki, również w życiu samego bohatera. Niestety nie jest to chlubna rola. Kościół cenzuruje prasę i literaturę, ingeruje we wszystkie sprawy, a najgorsze jest to, że konfesjonał i spowiedź wykorzystuje do własnych celów, denuncjując penitentów. Arthur nie mógł tego znieść. Na skutek splotu różnych sytuacji opisanych w książce bohater rozpoczął krytykę kościoła i osób w nim rządzących, piętnując jego przemożny wpływ na działanie państwa. Robił to pisząc satyry i pamflety, demaskujące i ośmieszające zachowania hierarchów kościelnych. Całe młodzieńcze życie bohater kochał piękną Gemmę, jednakże jego miłość nie została dobrze odebrana. Powieść Szerszeń oprócz wątków miłosnych i społecznych zawiera także: piękne opisy historyczne, poruszające pełne emocji zwroty akcji, silnych charyzmatycznych bohaterów i poruszające, zaskakujące zakończenie.

W czasach wydania książki Szerszeń stał się bestsellerem zaraz po publikacji w 1897 roku. Przetłumaczono ją na wiele języków i do dziś cieszy się ogromną popularnością. I ja polecam. Ciekawostkę stanowi fakt że autorka Szerszenia, Ethel Lilian Voynich, była żoną polskiego rewolucjonisty Michała Wojnicza, a w powieści można odnaleźć wątki autobiograficzne autorki. Szerszeń to pozycja zdecydowanie warta przeczytania.

Ethel Lilian Voynich, z domu Boole – brytyjska pisarka i muzyczka o lewicowych poglądach. Jej ojcem był sławny matematyk brytyjski George Boole, a mężem – Polak Michał Wojnicz, znany jako odkrywca i badacz słynnego manuskryptu nazwanego później jego nazwiskiem. Autorka urodziła się 11 maja 1864 r. w Cork (Irlandia). Zmarła 27 lipca 1960 r. w Nowy York (USA).

• redakcja(at)bibliotekarzopolski.pl